t5 września 2023 r. Zarząd Województwa Mazowieckiego odwołał Joannę Wasilewską ze stanowiska dyrektora Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie z naruszeniem procedury wymaganej prawem – bez zasięgnięcia opinii Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Marszałek Adam Struzik zignorował też jednoznacznie negatywną opinię ICOM, Instytutu Studiów nad Sztuka Świata oraz petycję przeciwko odwołaniu podpisaną przez ponad 850 osób związanych z kulturą w Polsce i na świecie.

Zgodnie z obowiązującym prawem, dyrektora instytucji można odwołać przed upływem terminu kontraktu jedynie w przypadku udowodnionego naruszenia przepisów prawa w związku z zajmowanym stanowiskiem lub odstąpienia od realizacji umowy. Żadna z tych sytuacji nie miała miejsca w tym przypadku.

Muzeum pod kierownictwem dyrektor Joanny Wasilewskiej stało się rozpoznawalną instytucją, mającą swój udział w oswajaniu wielokulturowej rzeczywistości. W opinii zarządu ICOM “Muzeum Azji i Pacyfiku przeszło pod kierownictwem pani dyrektor Wasilewskiej zmiany, które należy ocenić jako zdecydowanie pozytywne. Z niszowej i mało widocznej placówki przekształciło się w profesjonalnie działającą instytucję publiczną.” Dyrektor Wasilewska wraz ze swoim Zespołem doprowadziła po prawie 50 latach jej istnienia do otwarcia pierwszej stałej ekspozycji. Zainicjowany za jej kadencji projekt „Digitalizacja manuskryptów i ksiąg drukowanych z kolekcji Muzeum Azji i Pacyfiku” został w 2021 r. nagrodzony Sybillą w najważniejszym w Polsce muzealnym konkursie na wydarzenie roku. 

Niepokoi nas sygnalizowany przez samą zainteresowaną wymiar polityczny sprawy, który zdaje się potwierdzać fakt, że p.o. dyrektora został Józef Zalewski, były burmistrz Piaseczna, były kandydat do Parlamentu Europejskiego, a także były doradca w Ministerstwie Gospodarki, do niedawna zastępca dyrektora Muzeum Etnograficznego w Warszawie. 

Zarząd Sekcji Polskiej Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki AICA wyraża sprzeciw wobec działań Marszałka Województwa Mazowieckiego w tymi ignorowania opinii ekspertów, w szczególności ICOM, a także zawłaszczaniu instytucji kultury przez władze samorządowe. Apelujemy o przywrócenie p. Wasilewskiej na jej stanowisko.

Łączymy wyrazy szacunku dla Joanny Wasilewskiej i całego zespołu Muzeum Azji i Pacyfiku oraz podziękowania za olbrzymi nakład pracy związany z budową nowego kształtu tej instytucji. Przygotowane przez nich wystawy stanowią bezsprzeczny i nieusuwalny wkład do polskiej kultury.